Am Computerraum vun der Maison des Sciences Humaines um Belval sëtzen interesséiert Fraen a Männer mat Kopfhörer op, déi konzentréiert Computertasten erklénge loossen an sech dotëscht ëmmer erëm kuerz austauschen. Dat si wuel Student*innen, déi eppes fir hiert Studium maachen oder Fräiwëlleger, déi un iergendenger vun dësen Etüden, déi d’Uni ëmmer mol erëm mécht, deelhuelen, denkt Dir Iech. Dat ass net ganz falsch, trëfft et allerdéngs net ganz. Et ass de 16. November 2018 an déi Leit, déi do esou konzentréiert schaffen, sinn d’Participantë vum éischte Schnëssen-Workshop – Sproochfuerscher*in fir een Dag, deen d’Ekipp ronderëm d’Schnëssen-App organiséiert huet.
Sproochfuerscher*in fir een Dag, wéi soll dat da goen?
Effektiv haten d’Participantë vum Workshop d’Méiglechkeet, e Bléck hannert d’Kulisse vun der Fuerschungsaarbecht ronderëm d’App ze geheien a konnten dobäi selwer aktiv matschaffen. D’Auswäerte vun Opnamen – mëttlerweil sinn dat der schonn iwwer 180 000 – stoung dobäi am Mëttelpunkt. Ier et hei souzesoe richteg eescht gouf, kruten d’Participanten awer fir d’éischt de Projet an d’Fonctionnement vun der App virgestallt – besonnesch spannend waren hei zum Beispill Informatiounen zum Design vun den Items resp. den eenzele Sätz. Jo, et muss een sech nämlech genau iwwerleeën, wéi een d’Sätz zesummebaut, fir datt d’Leit, déi bei der App matmaachen, dat produzéieren, wat een erfuersche wëll. Do kann et schonn emol daueren, bis een den “perfekte” Saz fir ze iwwersetze fonnt huet.
Dono gouf et du méi eescht: Wéi funktionéiert dat mam Auswäerten? Op wat muss een oppassen? D’Participantë goufen uschléissend ugeleet, wéi se auswäerte sollen, op wéi eng Phenomener se oppassen a wat se wéi an d’Auswäertungstabellen um Computer androe sollen. Zimlech séier goufen dunn d’Köpfhörer opgesat a lassgeluecht. Fir datt et net langweileg gëtt – dat kann nämlech emol de Fall sinn, wann een sech an e puer honnert Sätz ëmmer op dat selwecht konzentréiere muss – hunn d’Participanten a Koppele geschafft an no all Slot (60-90 Min.) de Saz, deen se sech ugelauschtert hunn, getosch – eng Aart vun Zirkelauswäertung also. Um Programm stoungen ënner anerem morphologesch Variatioun, wéi zum Beispill déi vum Pluriel vu Schëld oder dem Participe Perfekt vu gewannen, awer och phonetesch Phenomener, wéi der Variatioun bei der Aussprooch vum v an DVD oder dem j a jäizen.
Citizen Science: Auswäertung an Interpretatioun vun Daten
De leschten Deel vum Workshop war do, fir mat de Participanten zesummen ze kucken, wat bei den Auswäertungen erauskomm ass a wéi een dës Resultater interpretéiere kann. Froe wéi Ass dat do elo Sproochwandel? oder Gëtt et en Ënnerscheed tëscht Männer a Fraen a wa jo, wat bedeit dat? stoungen hei am Mëttelpunkt.
Dir frot Iech, wat de Sënn vun esou engem Citizen-Science-Wokshop ass? D’Iddi, déi hannert dem Workshop steet, ass an éischter Linn déi, de Leit en Zougang zur Fuerschung ronderëm d’lëtzebuergesch Sprooch ze ginn a se aktiv deelhuelen ze loossen, sou datt se net nëmmen als sougenannten Dateliwwerant*innen, ma och als Sproochfuerscher*innen Deel vum Projet ginn. Op dës Aart a Weis gëtt et och méiglech, op eng méi differenzéiert Manéier iwwer d’Sprooch, d’Variatioun an de Sproochwandel ze diskutéieren an nozedenken.
9 Sätz, 22 Items an iwwer 6500 Opnamen
Bleift ze soen, datt de Workshop de Fuerscher*inne vun der Universitéit Lëtzebuerg an och de Participanten immens vill Spaass gemaach huet an, datt e ganz produktiv war. Déi 12 Participanten hu ganzer 22 Phenomener an néng Sätz ausgewäert a sech dofir iwwer 6500 Opnamen ugeslauschtert. Op dëser Plaz nach eng Kéier e grousse Merci un all Eenzelen. Eng ganz Rei vu Resultater aus dem Workshop verstoppen sech iwwregens hannert den Dierercher vun eisem Adventskalenner.
Um Enn vun engem produktiven Dag stellt sech mir just eng eenzeg Fro: Wéini ass deen nächste Rendez-vous? Et war interessant, d’Analyse emol selwer duerchféieren ze kënnen an ze gesinn, wéi den Auswäertungsprozess organiséiert ass. Gläichzäiteg gëtt engem bewosst, wéi vill Aarbecht hannert dem Projet stécht a mat wat fir engem Häerzblutt d’Ekipp doru schafft. Ëmsou méi freet ee sech dann, wann ee sech um Enn vum Dag d’Resultater ukuckt a gesäit, dass sech d’Aarbecht gelount huet.
Mir huet de Workshop op jidde Fall eng nei Perspektiv op d’Sprooch erméiglecht. Ech si frou, dass ech an dëser Form un der Grondlagefuerschung deelhuele konnt an ech géing mech freeën, dat an Zukunft ze widderhuelen. E grousse Merci un d’Ekipp an un alleguer d’Participantë fir déi flott Zesummenaarbecht an déi ureegend Gespréicher wärend de Pausen.
Maacht ëmmer sou weider a vill Courage fir déi drëtt Ronn! (Christophe Froehling)
***
Der Workshop an der luxemburgischen Universität wurde optimal organisiert. Der Aufbau und der Ablauf des ganzes Tages war gut durchdacht und das komplette Team war freundlich und hilfsbereit. (Student*in vun der Univeritéit Tréier)
***
Ech hat mech ugemellt, well ons Sprooch mech interesséiert (zumools well an onsem butzege Land nach Minnetter, Miseler, Éisleker… geschwat gëtt), awer och well et mech interesséiert, wéi déi App, bei där ech och scho virum Workshop matgemaach hat, ausgewäert gëtt, d.h. wéi ee Sproochfuerscher a Wierklechkeet schafft.
Den Dag war esou, wéi ech mir e virgestallt hat, nodeems ech de Programm kritt hat. Ganz gutt fannen ech, datt mir eng Aféierung an d’Thema kritt hunn, déi och ganz interessant war. Et ass engem bewosst ginn, wéi wichteg et ass datt een däitlech schwätzt, wann ee bei der App matmëcht, an datt d’Auswäertung ustrengend ass. Awer och, datt déi Responsabel mat Begeeschterung fir hir Saach dobäisinn a sech vill Méi ginn. Et ass mir bewosst ginn, datt et net méiglech ass, all kleng Variant an di Statistiken opzehuelen, an ech hu mir op eemol Gedanke gemaach, ab wéivill Participanten dësen hir Ausso kann als representativ fir d’ganz Bevölkerung ugesi ginn. Dat heescht, datt mir Froen an de Kapp koumen, déi ech mir net gestallt hätt wann ech net bei dësem Workshop dobäigewiecht wier! (Josée Feltes)
***
Es war sehr interessant, da man den Ablauf der Forschung kennen lernte und aktiv an der Forschung teilnahm. Man bewertete diverse Aufnahmen nach den unterschiedlichen Aussprachen und aus der Bewertung stellte man Diagramme her, welche für weitere Forschung sehr interessant sind. (Student*in vun der Univeritéit Tréier)
***
Ech soen Iech och villmools Merci fir dëse flotte Workshop. Ech si frou, datt ech en Abléck an Är Fuerschungsaarbecht kritt hunn, well et war e ganz interessanten Dag an et huet mir och Spaass gemaach, Iech bei der Auswäertung vun den Date konnten ze hëllefen. (Renée Kremer)
***
Ich kann es jedem nur weiterempfehlen mitzumachen, da man einerseits der Forschung hilft und anderseits seinen eigenen Horizont erweitert. Dafür möchte ich mich herzlichst beim Workshop Team bedanken. (Student*in vun der Univeritéit Tréier)